مدیریت زمان, مقالات
مدیریت زمان و نظریه نسبیت انیشتین
۲۸
اسفند
اسفند
نوشته: مصطفی علیزاده
کسانی ، که به فیزیک اعتقاددارند، می دانند که تمایز بین گذشته، حال و آینده، تنها توهمی ماندگار است.
آلبرت انیشتین
در این مقاله که حاصل مطالعه و تحقیق است، تلاش می کنیم با بررسی نظریه نسبیت انیشتین، ارتباط آن را با زمان بررسی کنیم و به دنبال پاسخ این سؤال خواهیم بود که:
آیا زمان یک مفهوم مطلق است یا متغیر؟
زمان شاید عجیب‌ترین پدیده زندگی باشد!
زمان یک ماهیت ناشناخته دارد و هرچند وجود آن قابل‌لمس نیست، اما یکی از ارکان اصلی جهان هستی است: باگذشت زمان زندگی‌ها تمام میشوند، فرصت‌ها از دست می‌روند، زندگی‌های جدیدی به وجود می‌آیند و فرصت‌های جدیدی خلق میشوند…
اما آیا واقعاً همین‌گونه است؟ آیا زمان همیشه درگذر است و متوقف نمی‌شود؟
نگاه ما به زمان بسیار ساده و در حقیقت برگرفته از نگاه فیزیک نیوتونی است، نیوتون زمان را مطلق، خطی، در حال حرکت و فقط در یک‌جهت و به سمت آینده تصور می‌کرد. در این حالت زمان برای همه‌کس و در همه‌جا به یک‌شکل می‌گذرد.
اما در طول تاریخ همیشه دانشمندان بزرگی بر روی موضوع زمان تحقیق کردند، چون بشر همواره در این فکر بوده که اگر بتواند زمان را کنترل کند در حقیقت همه‌چیز را کنترل کرده است.
آلبرت انیشتین قطعاً مشهورترین این دانشمندان است که تقریباً تمام عمر خود را بر روی قوانین فیزیک صرف کرد.
ایده زمان نسبیتی (زمان متغیر نسبت به شرایط و عوامل دیگر) نتیجه‌ای مستقیم از نظریه نسبیت آلبرت انیشتین است.
از زمانی که آلبرت انیشتین نظریه نسبیت خود را (نظریه نسبیت خاص در سال ۱۹۰۵ و نظریه نسبیت عام در سال ۱۹۱۶) منتشر کرد، درک ما از زمان به طرز چشمگیری تغییر کرده است، و نظریه نیوتن از زمان مطلق با مفهوم جدید زمان به‌عنوان یک بعد از فضا-زمان در نظریه نسبیت خاص و فضا-زمان به‌صورت یک منحنی پویا در نظریه نسبیت عام جایگزین شده است.
انیشتین متوجه شد که هر دو عامل فضا و زمان باید متغیر و نسبی باشند و خودشان را باهم تطبیق دهند! در حقیقت انیشتین ایده فضا-زمان را مطرح کرد و آن‌ها را از یکدیگر جدا نمی‌دانست!
به عبارت ساده‌تر زمانی که مکان تغییر کند زمان هم‌تغییر خواهد کرد، یعنی اگر شما حرکت کنید زمان کندتر خواهد شد!
ویژگی مهم بیشتر نظریه‌های انیشتین این است که هم در نتایج آزمایشگاهی و هم در مشاهدات نجومی، مدل دقیقی از واقعیت در اختیار ما قرار می‌دهند، و درواقع بسیار دقیق‌تر از فیزیک نیوتنی هستند. و در طیف گسترده‌ای از موقعیت‌ها و شرایط مختلف قابل‌اجرا می‌باشند.
مفهوم فضا-زمان
نظریه نسبیت خاص انیشتین پس از مطرح‌شدن توسط تمام فیزیکدانان کلاسیک پذیرفته‌شده است، و این فرصت را به او داد تا تحقیقات بیشتری انجام داده و نظریه عام را مطرح کند.
حالا بیایید کمی دقیق‌تر شویم و ببینیم انیشتین چه می‌گوید:
نظریه نسبیت می‌گوید وقتی جسمی حرکت کند زمان برایش کندتر خواهد شد، این یعنی حرکت بر زمان تأثیر دارد، به عبارت بسیار ساده زمانی که شما حرکت می‌کنید زمان شما کند میشود، مثلاً اگر شما با یک هواپیما سفر کنید و دوست شما در خانه بماند زمان شما کندتر خواهد گذشت!
سؤال این است که پس چرا ما این اختلاف‌زمان را متوجه نمی‌شویم؟
به خاطر اینکه این اختلاف‌زمان در سرعت های پایین بسیار ناچیز است، ولی وجود دارد.
در سال ۱۹۷۱ برای آزمایش نظریه انیشتین دو ساعت اتمی، یکی در فرودگاه به‌صورت ثابت و یکی در هواپیمای مسافربری که پرواز می‌کرد را قراردادند و در کمال تعجب پس از بازگشت هواپیما متوجه یک اختلاف چند میلیونیوم ثانیه شدند، دقیقاً همان چیزی که انیشتین گفته بود!
بر اساس نظریه انیشتین جاذبه هم مانند حرکت می‌تواند بر زمان اثر بگذارد و گذر آن را آهسته کند، در حقیقت هرچقدر که جاذبه بیشتر بشود زمان کندتر خواهد شد!
ثابت‌شده است برای کسی که در طبقه اول یک آپارتمان زندگی میکند باکسی که در طبقه بالاتر زندگی میکند زمان کندتر می‌گذرد! چون جاذبه در نزدیک زمین قوی‌تر است!
بیشترین جاذبه درون سیاهچاله‌ها وجود دارد و اگر بشود به درون یک سیاهچاله سفر کرد زمان در آنجا تقریباً متوقف میشود!
جاذبه یک سیاهچاله چند میلیون‌تا چند میلیارد بیشتر از جاذبه زمین است!
و اگر شخصی از دور شمارا نگاه کند می‌بیند که حرکت شما کند شده و حتی صدای شما آهسته‌تر شده است! در حقیقت درون سیاهچاله شما دیرتر پیر می‌شوید!
به زبان بسیار ساده اگر شما ۲ ساعت درون یک سیاهچاله باشید حدود ۵۰ سال در زمین گذشته است، یعنی اگر زمانی که شما به سفر سیاهچاله رفته‌اید شما و برادرتان ۲۰ سال داشته باشید پس از بازگشت برادر شما ۷۰ سال خواهد داشت!
و شما چند سال دارید؟ ۲۰ سال و ۲ ساعت!
البته این سفر هنوز غیرممکن است ولی ازنظر تئوری امکان آن در آینده وجود دارد.
شاید برایتان جالب باشد که هر چیزی که ارتعاش داشته باشد می‌تواند به‌عنوان ساعت استفاده شود، مثل اتم‌ها که یک فرکانس ذاتی دارند.
فرکانس ارسالی اتم سیزیوم که برابر با: “نه میلیارد و صد و نود دو میلیون و شش‌صد و سی یک هزار و هفت‌صد و هفتاد” بار در هر ثانیه هست، نگه‌دارنده رسمی زمان در دنیاست! (دقیق‌ترین ساعت جهان که در آمریکاست).
وقتی اتم سیزیوم باانرژی بمباران میشود، ارتعاش پیدا میکند و به‌اصطلاح تیک‌تاک میکند، و همین ساعت که در هر صد میلیون سال یک ثانیه خطا دارد! هرچند ماه یک‌بار یک ثانیه عقب می‌ماند!
دانشمندان این عقب ماندن را با نظریه نسبیت انیشتین توضیح می‌دهند.
انیشتین ثابت کرد، زمان بخشی از یک مختصاتی است که موقعیت جسم را در فضا-زمان مشخص میکند.
شاید این تعریف کمی گنگ به نظر برسد، البته حق با شماست!
هرمان مینکوفسکی، معلم و همکار انیشتین بود که تفسیر کلاسیک نظریه نسبیت عام انیشتین را انجام داد. مینکوفسکی مفهوم نسبیت زمان مناسب (زمان هماهنگی) را معرفی کرد.
بر اساس این تفسیر زمان واقعی بین دو رویداد که توسط یک ساعت اندازه‌گیری میشود شامل هر دو رویداد نیز میشود!
یعنی زمان مناسب نه‌تنها به خود وقایع بستگی دارد، بلکه به حرکت زمان بین دو رویداد هم‌بستگی دارد.
در حقیقت، آنچه مینکوفسکی زمان هماهنگی نامیده است، زمان ظاهری بین دو رویداد است که توسط یک ناظر از راه دور با استفاده از روش مختص خودش از اختصاص یک‌زمان به یک رخداد حاصل میشود.
درواقع یک رویداد هم‌مکان است و هم‌زمان! و می‌تواند توسط یک نقطه خاص در فضا-زمان، یعنی یک نقطه در فضا در یک‌لحظه خاص در زمان نشان داده شود.
بنابراین فضا-زمان به‌عنوان یک کل می‌تواند به‌عنوان مجموعه‌ای از تعداد نامحدودی حوادث موردتوجه قرار گیرد!
در این تعریف تاریخچه کامل یک نقطه خاص در فضا با یک خط در فضا-زمان (که به‌عنوان یک خط جهانی شناخته میشود) نشان داده میشود.
و این هیجان‌انگیزترین بخش نظریه انیشتین است، یعنی گذشته و آینده وجود دارند! به عبارت ساده‌تر انیشتین می‌گوید گذشته از بین نرفته و درجایی از فضا زمان قرار دارد و آینده هم درجایی از فضا زمان قرار دارد!
در حقیقت: گذشته، حال و آینده برای یک جسم خاص (مثل انسان) در یک‌زمان خاص قابل‌دسترس است!
لذا فیزیکدانان نوین به معنای قدیمی زمان را “عبور” یا “جریان” نمی‌پندارند.
زمان تنها دنباله‌ای است از وقایعی که در حال رخ دادن هستند!
اگر فضا-زمان را به‌صورت یک‌تکه نان بزرگ فرض کنیم، انیشتین گفت همانگونه که تکه نان را می‌توان به روش‌های مختلفی برش داد، در فضا-زمان هم می‌توان برشهای مختلفی از زمان حال ایجاد کرد!
درواقع افراد با سرعت‌های متفاوت در برشهای متفاوتی از زمان حال قرار دارند و درنتیجه اتفاقاتی را که به‌صورت هم‌زمان می‌بینند متفاوت است! و برشهای زمان حال آن‌ها باهم زاویه خواهد داشت.
برای درک بهتر دانشمندان مثالی را مطرح می‌کنند:
فرض کنید در ۱۰ میلیون سال نوری از زمین یک موجود فضایی قرار دارد و در کره زمین هم یک نفر در ایستگاه اتوبوس نشسته است،
تا زمانی که این دو موجود نسبت به هم حرکتی ندارند هر دو در یک برش زمانی قرار دارند و ساعت‌های آن‌ها با سرعت یکسانی حر کت میکند.
حال اگر موجود فضایی حرکت کند و از زمین دور شود برش زمان حال او با برش زمان حال فرد زمینی متفاوت خواهد شد چون در اثر حرکت، زمان برای او کند شده است.
نکته جالب اینجاست که برش زمان حال موجود فضایی زاویه کوچکی با برش زمان حال فرد زمینی خواهد داشت ولی چون فاصله بسیار زیاد است همین زاویه کوچک، اختلاف‌زمانی حدود ۲۰۰ سال ایجاد خواهد کرد، یعنی موجود فضایی نه نت‌ها فرد زمینی را در زمان حال خود نمی‌بیند بلکه اتفاقاتی را در زمان حال خود می‌بیند که مربوط به ۲۰۰ سال قبل فرد زمینی است!
پس اگر آن موجود فضایی یا همان سرعت به سمت زمین حرکت کند اتفاقاتی را در زمان حال خود خواهد دید که در ۲۰۰ سال آینده فرد زمینی است!
در حقیقت زمان حال شما ممکن است گذشته من باشد یا چیزی که به‌عنوان آینده می‌بینم و هردوی این زمانها، واقعی هستند چون نقطه‌ای از فضا-زمان هستند!
یعنی هرزمانی که بوده، و خواهد بود همگی واقعی هستند، و در نقطه‌ای از فضا زمان وجود دارند! پس تفاوتی بین گذشته، حال و آینده وجود ندارد!
در نتیجه گذشته و آینده به‌عنوان بخشی از فضا-زمان چهاربعدی به‌سادگی “وجود دارند”، علیرغم اینکه بعضی از آن‌ها را قبلاً بازدید کرده‌ایم و برخی را بازدید نکرده‌ایم!
بنابراین، همان‌طور که ما به فکر کردن در مورد همه بخش‌های فضا می‌پردازیم، حتی اگر آن‌ها را واقعاً تجربه نکنیم، همه زمانها (گذشته، حال و آینده) به‌طور مداوم وجود دارند! حتی اگر قادر به دیدن آن‌ها نیستیم.
در حقیقت زمان “جریان” نیست، فقط “حال” است! یعنی زمان تنها اکنون است، همین حالا!
همان‌طور که خود انیشتین گفته:
کسانی ، که به فیزیک اعتقاددارند، می‌دانند که تمایز بین گذشته، حال و آینده، تنها توهمی ماندگار است.
اما اگر زمان یک بعد از جهان باشد، به نظر می‌رسد همانند سایر ابعاد سه‌بعدی فضا نیست.
مثلاً، ما می‌توانیم از طریق فضا حرکت کنیم یا حرکت نکنیم، اما حرکت ما از طریق زمان اجتناب‌ناپذیر است و اتفاق می‌افتد فرقی نمی‌کند چه بخواهیم یا نخواهیم، در حقیقت، ما هرگز حرکت نمی‌کنیم، حداقل به همان روشی که ما از طریق فضا حرکت میکنیم.
همچنین فضا هیچ‌یک از جهت‌گیری‌های اساسی را ندارد (یعنی هیچ فلش مشخصی در فضا وجود ندارد.( غیر از کشش گرانشی پایین، که آن‌هم بسته به محلی که در زمین قرار دارد و در شرایط مطلق متغیر است یا اینکه زمانی که خارج از جو زمین هستیم با هیچ اثر گرانشی از همه جهات مواجه نیستیم)، درحالیکه زمان به‌وضوح جهت مشخصی دارد!
با تئوری عمومی نسبیت، زمانی که انیشتین متوجه شد گرانش یک ویژگی از فضا-زمان است مفهوم فضا-زمان بیشتر تصحیح شد.
یعنی پیوستگی فضا-زمان درواقع با جرم و انرژی منحرف خواهد شد و دچار انحنا میشود که ما آن را به‌عنوان جاذبه می‌شناسیم و منجر به ایجاد یک فضا-زمان به شکل منحنی میشود.
این انحنا در مناطقی از توده‌های بسیار بزرگ مانند ستاره‌ها و سیاهچاله‌ها، بسیار بیشتر است.
در این نقاط فضا-زمان به‌طور فراوان ای توسط گرانش شدید توده خم میشود، ایده‌ای که اغلب توسط تصویری از یک ورق لاستیکی فرورفته، توسط وزن یک توپ بولینگ نشان داده‌شده است.
انقباض زمان و امکان سفر در زمان
تاکنون خارج از فیلم‌هایی سینمایی کسی موفق نشده در زمان سفر کند اما مفهوم
انقباض زمانی نتیجه دیگری از نظریه نسبیت و فضا-زمان منحنی است، که به‌صورت نظری امکان سفر در زمان را فراهم میکند!
اکنون می‌دانیم با توجه به نظریه نسبیت خاص انیشتین، مقادیر زمان واقعی بر اساس حرکت نسبی متفاوت است، یعنی زمان به در سرعت‌های مختلف برای مشاهدات مختلف که در سرعت‌های مختلف حرکت می‌کنند، متفاوت است.
بدین ترتیب، دو ساعت هماهنگ در صورت داشتن حرکت نسبت به یکدیگر، لزوماً هماهنگ نیستند.
انقباض زمان (و همچنین انقباض طول مربوط به آن) بسیار ناچیز است و در سرعت‌های روزانه در اطراف ما غیرقابل تشخیص است، اگرچه می‌توان آن را با ابزارهای بسیار حساس اندازه‌گیری کرد.
بااین‌حال، این انقباض زمانی در سرعت اجسام نزدیک به‌سرعت نور (به‌عنوان سرعت نسبی) خیلی واضح‌تر میشود و قابل‌محاسبه است.
اگر یک سفینه فضایی بتواند در سرعت ۹۹ درصد نزدیک به‌سرعت نور حرکت کند،
یک ناظر احتمالی می‌بیند که زمان برای آن جسم نزدیک ۲ برابر کندتر سپری میشود! (یعنی زمان هماهنگ دو برابر کندتر از زمان مناسب است).
و حتی ازنظر ناظر فضانوردان داخل سفینه هم حرکت ظاهراً آرامی دارند.
و جالب‌تر اینکه در سرعت ۹۹.۵٪ از سرعت نور، ناظر می‌بیند که ساعت حدود ۱۰ برابر کندتر از حد طبیعی است!
و در ۹۹.۹٪ از سرعت نور، زمان ۲۲ برابر، در ۹۹.۹۹٪ ۲۲۴ برابر و در ۹۹.۹۹۹۹٪ ۷۰۷ برابر، کندتر میشود به‌طور نمایی محاسبه‌شده است.
در بزرگ‌ترین شتاب‌دهنده‌های ذره‌ای که در حال حاضر استفاده میشود می‌توانیم زمان را تا ۱۰۰.۰۰۰ بار کاهش دهیم.
در حقیقت اگر بتوانیم به‌سرعت حقیقی نور برسیم زمان به‌طور کامل متوقف میشود!
شاید ساده‌ترین راه برای فکر کردن به این مفهوم دشوار این است که وقتی یک جسم یا فرد در فضا-زمان حرکت میکند، مقداری از حرکت مسیر فضایی خود را با حرکت در زمان به اشتراک می‌گذارد!
آنچه اجسام را به این اشتراک‌گذاری مجبور میکند، ماهیت غیرمستقیم سرعت نور (کمی کمتر از ۳۰۰.۰۰۰ کیلومتر بر ثانیه) است که یک‌پایه اساسی برای جهان است و هرگز نباید از آن عبور کرد.
به‌این‌ترتیب، کاهش سرعت زمان در سرعت نسبیتی، به یک معنا، برای محافظت از محدودیت سرعت کیهانی آسیب‌پذیر (سرعت نور) رخ می‌دهد.
یعنی برای اینکه سرعت نور شکسته نشود سرعت زمان کاهش می‌یابد.
لازم به ذکر است که اگر یک سفینه فضایی که در نزدیکی سرعت نور حرکت میکند ۱۰۰.۰۰۰ سال طول می‌کشد تا به یک ستاره در فاصله ۱۰۰.۰۰۰ سال نوری برسد (زمان برآوردی به‌وسیله ساعت‌های روی زمین)، مدت عمر فضانورد در سفینه فضایی به‌کندی می‌گذرد و شاید تا پایان عمر، سفر او در سراسر کهکشان تمام شود.
این ویژگی از زمان نسبیتی، بحث‌های بسیار زیادی را در مورد امکان سفر در زمان ایجاد کرده است!
یعنی اگر بتوان سرعت یک سفینه را به‌سرعت نزدیک سرعت نور رساند امکان سفر در زمان فراهم خواهد شد!
بحث داغ و هیجان انگیز سفر در زمان وقتی به اوج خود رسید که دانشمندان پدیده حیرت انگیز کرمچاله ها را کشف کردند، کرمچاله ها در حقیقت دالانهای فضا زمانی بین سیاهچاله ها هستند که می توانند مسری برای سفر در زمان باشند!
هرچند که ماندگاری کرمچاله ها بسیار ناچیز است(چیزی حدود ۵ ثانیه) اما دانشمندان اخیرا متوجه شده اند امکان نگه داشتن یک کرمچاله وجود دارد!
جمع بندی و نتیجه گیری :
نظریه نسبیت انیشتین نظام های فکری بشر را در مورد زمان متحول کرد و مسیر تحقیقات دانشمندان را به سمت فصل های جدیدی از شگفتی های جهان هستی هدایت کرد، که هنوز هم ادامه دارد و هر روز علم نتایج جدیدی بدست می آورد.
کافی است نگاهی بیندازیم به آخرین تحقیقات دانشمندان در خصوص نظریه ریسمان و از پیچیدگی ساختار هستی در حیرت فرو رویم!
هر چند که بسیاری از نتایج دانشمندان هنوز در مرحله تئوری باقی مانده اما آنچه در اینجا برای ما اهمیت دارد این است زمان دیگر یک مفهوم مطلق و خطی نیست، به همین دلیل است که افراد مختلف تجربیات متفاوتی از زمان دارند!
وقتی که ما بر اساس عملکردمان می توانیم تجربیات بهتری خلق کنیم پس چرا از این موهبت کیهانی استفاده نکنیم؟
در این خصوص مقالات دیگری هم آماده شده که به زودی در قسمت مقالات سایت مدیرزمان ارائه خواهند شد.
ممنون از مقاله بسیار زیاتون
انیشتین می‌گوید گذشته از بین نرفته و درجایی از فضا زمان قرار دارد و آینده هم درجایی از فضا زمان قرار دارد!
در حقیقت: گذشته، حال و آینده برای یک جسم خاص (مثل انسان) در یک‌زمان خاص قابل‌دسترس است! و هر چه جاذبه و سرعت بیشتر باشد زمان متوقف میشود تا جائیکه هر گاه سرعت بیشتر از سرعت نور باشد و جاذبه بشدت سیاهچاله ها باشد زمان منفی میشود و این همان اثبات بخشی از شب قدر است که آنزمان برای بشر قابل فهم نبود که خداوند وعده داده بود در شب قدر زمان برمیگردد به وقتی که سرنوشت انسانها رو مینوشتند پس دعا کنید و اگر از آن راضی نیستید تغییرش دهید
سپاس از نظر ارزشمند شما
تیم مدیر زمان در حوزه های مرتبط در حال تحقیق و مطالعه است، چنانچه در این حوزه مطالعات و نظراتی دارید خوشحال خواهیم شد برایمان ارسال کنید تا در قالب مقالات سایت به نام خودتان منتشر گردد.
موفق باشید
خوبه که همه چی رو به هم ربط میدید
سلام
مقاله بسیار عالی و قابل تاملی بود
برای خود من همیشه سوال بود که منشا زمان چی بوده و چرا نمیشه اونو دقیق اندازه گیری کرد
با تشکر از نظر ارزشمند شما دوست عزیز
بله بحث زمان همچنان جزء مباحث حل نشده فیزیک است و دانشمندان در مورد آن تحقیق می کنند.
سلام من ماهان سلطانی ۱۵ساله اهل ساری شمال ایران هستم یه نظریه ای دارم در رابط با گذشت زمان و حرفی که انیشتین زده بود و من حرفشو میتونم با چندتا چیز ساده رد کنم.
سلام
می توانید در صورت تمایل نظریه خود را همینجا مطرح کنید.
سلام خسته نباشید
یه سوال داشتم
دیدید گاهی کسی که نشسته سر کلاس زمان به کندی براش میگذره ولی استاد که داره درس میده و فعالیت میکنه زمان به سرعت براش میگذره؟
آیا اینم به نظریه ی نسبیت انیشتین ربط داره؟؟؟
سلام خدمت شما
چیزی که فیزیک تا الان می گوید این است که در واقع حرکت و جابجایی زمان یک توهم است! تمام چیزی که ما به عنوان زمان می شناسیم بر اساس رویدادهای تغییری است مثلا تغییر عقربه های ساعت یا گردش زمین در واقع اگر اتفاقی نیافتد زمانی هم وجود ندارد.
درک ما از اتفاقات و حالات جهان زمان را ایجاد می کند، حس و ادراک مغز ما حرکت زمان را تولید می کند!
پس زمان تولید مغز ماست، برای همین در شرایط یکسان افراد مختلف تجربیات متفاوتی از زمان دارند، مثلا کسی که شرایط خوشایندی را تجربه می کند گذشت زمان را سریعتر احساس می کند یا برای کسی که شرایط سختی دارد لحظات کند و به سختی می گذرند.
در این رابطه به زودی مقاله مفصلی در سایت منتشر خواهد شد.
ممنون از سوال ارزشمند شما
چقدر جالب، ممنون از توضیحات خوبتون
میشه راجب این موضوع بهم کتاب معرفی کنید؟؟؟
بهترین کتابی که توصیه میکنم کتاب معادله خدا نوشته دکتر امیر دی اکزل است.
همچنین کتاب نظریه نسبیت عام نوشته پل آ. م. دیراک کتاب فوق العاده ای است
لینک در کتابراه: https://fidibo.com/book/70659-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87-%D9%86%D8%B3%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D8%A7%D9%85
موفق باشید
مطلبتون هم عالی بود.
من همیشه مطالعه جزئی از نظریه نسبیت داشتم ولی این خیلی مفصل و جذاب و مفید بود.
با تشکر
سلام دوست عزیز
ممنون از نظر ارزشمند شما
عالی بود بسیار مفید و جذاب و تاثیر گذار
سپاس از شما
افا دم شما گرم.عالی بود بازم از این مقاله ها بزارید
ممنون دوست عزیز
حتما و به زودی
یک سوال بعد از خوندن این مقاله به ذهنم رسید. اگر سرعت یک جسم رو به سمت بی نهایت سوق بدیم، حرکت زمان براش کندتر خواهد بود. این یعنی اینکه افراد دیگه که ثابت هستند، زمان سریعتری رو میگذرونن و سریعتر پیر میشن؟ حالا اگه ما سرعت خودمون رو خیلی افزایش بدیم، میتونیم به آینده سفر کنیم؟ و گفتید که با افزایش گرانش، زمان کندتر میگذره. اگه گرانش رو خیلی افزایش بدیم چی؟ عملا به آینده سفر میکنیم؟ چطور میشه انرژی گرانشی رو خیلی افزایش داد؟
سلام دوست عزیز
ممنون از نظر شما
بله اگر بتوان به سرعت های بالا و نزدیک به سرعت نور رسید زمان کند می شود، در مورد گرانش هم در سیاهچاله ها که گرانش بالایی دارند عملا زمان متوقف می شود. یکی از راههای سفر در زمان کرمچاله ها هستند که البته هنوز در حد ایده هستند چون کرمچاله ها پایداری اندکی نزدیک چند ثانیه دارند البته دانشمندان در این حوزه در حال تحقیق هستند. فیلم سینمایی میان ستاره ای درباره همین موضوعات است.
سلام بر شما و ممنون ولی من کل مقاله رو نخوندم چون یه قسمت رو متوجه نشدم .
جایی که فرمودید
فرض کنید در ۱۰ میلیون سال نوری از زمین یک موجود فضایی قرار دارد و در کره زمین هم یک نفر در ایستگاه اتوبوس نشسته است،
تا زمانی که این دو موجود نسبت به هم حرکتی ندارند هر دو در یک برش زمانی قرار دارند و ساعت‌های آن‌ها با سرعت یکسانی حر کت میکند.
حال اگر موجود فضایی حرکت کند و از زمین دور شود برش زمان حال او با برش زمان حال فرد زمینی متفاوت خواهد شد چون در اثر حرکت، زمان برای او کند شده است.
نکته جالب اینجاست که برش زمان حال موجود فضایی زاویه کوچکی با برش زمان حال فرد زمینی خواهد داشت ولی چون فاصله بسیار زیاد است همین زاویه کوچک، اختلاف‌زمانی حدود ۲۰۰ سال ایجاد خواهد کرد، یعنی موجود فضایی نه نت‌ها فرد زمینی را در زمان حال خود نمی‌بیند بلکه اتفاقاتی را در زمان حال خود می‌بیند که مربوط به ۲۰۰ سال قبل فرد زمینی است!
پس اگر آن موجود فضایی یا همان سرعت به سمت زمین حرکت کند اتفاقاتی را در زمان حال خود خواهد دید که در ۲۰۰ سال آینده فرد زمینی است!
در حقیقت زمان حال شما ممکن است گذشته من باشد یا چیزی که به‌عنوان آینده می‌بینم و هردوی این زمانها، واقعی هستند چون نقطه‌ای از فضا-زمان هستند!
یعنی هرزمانی که بوده، و خواهد بود همگی واقعی هستند، و در نقطه‌ای از فضا زمان وجود دارند! پس تفاوتی بین گذشته، حال و آینده وجود ندارد!
چطوری آدم فضایی وقتی از زمین دور میشه اتفاقات گذشته کسی که توی استگاه اتوبوسه رو میبینه ولی وقتی به سمت زمین میاد آیندش رو !!!؟؟؟؟؟؟؟
اصلا دور یا نزدیک شدن به زمین چه ربطی به زمان داره ؟؟! حرکت کردن زمان رو کندتر میکنه ولی به دوری یا نزدیکی به زمین ربطی نداره
این داره دیوونم میکنه اگه میشه جواب بدین ممنون
سلام دوست عزیز
ممنون از پرسش شما
در واقع بر اساس نظریه نسبیت انیشتین فضا و زمان در هم تنیده شده اند یعنی همانگونه که تمام فضاها وجود دارند و واقعی هستند همه زمانها هم وجود دارند و واقعی هستند. برای درک بهتر می توانید فضا-زمان را بصورت یک تکه کیک بزرگ تصور کنید، همانگونه که برای برش آن کیک راههای مختلفی وجود دارددر فضا-زمان هم می توان برشهای مختلفی از زمان حال ایجاد کرد!
در واقع افراد در سرعت های مختلف و در برشهای مختلفی از زمان حال قرار دارند و در نتیجه اتفاقات متفاوتی از زمان حال را تجربه می کنند.
البته این موضوع در سرعت ها و فواصل کم قابل لمس نیست برای همین از مثال آدم فضایی و فاصله ۱۰ میلیون سال نوری استفاده شده.
در این فاصله زیاد کوچکترین تغییر آدم فضایی در نهایت یک زاویه بزرگ بین برش فضا-زمانی او و فرد زمینی ایجاد می کند که موجب می شود او به گذشته یا آینده فرد دسترسی داشته باشد.
توجه داشته باشید برای دسترسی به زمان گذشته یا آینده خاص باید در برش فضا-زمانی هم راستای آن قرار بگیریم و فعلا با علم و دانش امروز این کار امکان پذیر نیست.
امیدوارم که جواب سوالتان را گرفته باشید.
باسلام فکر نکنم کسی بتونه این کارو کنه چون نور جرم نداره و برای رسیدن به نور نیازمند چیزی هستیم که جرم نداشته باشه و چون هرچیزی که ساخته بشه جرم داره وهر چقدر سرعت داشته باشه جرم نمی زاره به سرعت نور برسه و چون نور یک انرژی هست باید چیزی باشه که تبدیل به انرژی بشه که اصلا اون طوری غیر ممکن میشه ولی باز هم هرچیزی ممکنه
سلام دوست عزیز
ممنون از نظر شما
حرف شما درست است نور در واقع موج ذره است و در هر دو حالت برایش جرمی تعریف نشده است.
هر جسمی از جمله انسان اگر بخواهد به سرعت نور برسد، جرمش به سمت بی نهایت میل می کند و به همین دلیل به نیرو و زمان بی نهایت برای رسیدن به سرعت نور نیاز دارد، دقیقا به همین دلیل هرگز نمی تواند به سرعت نور برسد.
البته بحث های دیگری هم وجود دارد از جمله انحراف نور در اثر جاذبه که موضوع جرم نسبی نور را مطرح کرده است هر چند دانشمندان انحراف نور را به خاطر جرم آن نمی دانند بلکه به واسطه خمیده شدن فضا زمان اطراف نور می دانند چیزی که انیشتین آن را اثبات کرد.
امیدواریم که با پیشرفت علم این ابهامات هرچه بیشتر آشکار شوند.
سلام خسته نباشین من یه سوالی ب ذهنم رسید تو مقاله نوشته بودین هرچقد ب سرعت نور نزدیک بشیم زمان کندتر میشه تا اینکه ب سرعت نور برسیم زمان متوقف میشه حالا اگه از سرعت نور اگه بتونیم عبور کنیم میتونیم زمانو ب منفی برگردونیم یعنی امکانش هس ک ب عقب برگرده؟
سلام دوست عزیز ممنون از شما
چندین سال قبل دانشمندان گونه ای از نوترینوها را در شتابدهنده سرن رصد کردند که سرعتی بالاتر از سرعت نور دارند!
هرچند این موضوع هنوز در دست تحقیق است اما چنانچه اثبات شود انقلابی در فیزیک ایجاد می کند.
ساده ترین اثر آن بازگشت به گذشته است، باید منتظر پیشرف تحقیقات دانشمندان بود.
یعنی وقتی خوابیم و بی حرکت زمان خیلی سریع تر میره
هر چه سرعت و گرانش کمتر باشه زمان سریع تر خواهد گذشت
البته این اختلاف در سرعت های ما بسیار ناچیز است.
سلام وقتتون بخیر
برش در فضا زمان چه اصطلاحیست متوجه نشدم اگر در مثال ده هزار سال نوری فاصله باشه باید ده هزار سال تفاوت را درک کنند نه ۲۰۰ اینجا رو متوجه نشدم
سلام خدمت شما دوست عزیز
این موضوع مقداری ثقیل و پیچیده است و ما سعی کردیم تا حد ممکن در این مقاله آن را ساده کنیم
در دیدگاه رایج زمان حال برای همه مردم یکسان است مثلا دقیقا همین الان که شما این مطالب را می خوانید با یک تصادف ماشین در شیراز یا تولد یک بچه در نیویورک یا برخورد یک ستاره در کهکشان همراستا باشد. این دیدگاه پارامتر فضا را جدا از زمان می داند.
بر اساس نظریه نسبیت عام ما بحث فضا-زمان را داریم یعنی فضا و زمان در کنار هم معنا پیدا می کنند. و اگر تمام فضا-زمانها مانند یک کیک بزرگ تصور شود هر برش از آن یک زمان حال برای سرعت های متفاوت در آن برش ایجاد می کند.
در مثال آدم فضایی و شخص فاصله ده میلیون سال نوری است ولی هر دو بر روی یک برش فضا-زمانی قرار دارند. وقتی آدم فضایی به سمت مخالف فرد زمینی حرکت کند برش او در فضا-زمان با برش فرد زمینی زاویه بسیار کوچکی ایجاد می کند اما چون فاصله بسیار زیاد است در نزد فرد زمینی حدود ۲۰۰ سال زاویه ایجاد می شود یعنی ۲۰۰ سال قبل از زمان حال فرد زمینی و بر عکس زمانی که آدم فضایی به سمت فرد زمینی حرکت کند اختلاف برش او با فرد زمینی در فضا-زمان به ۲۰۰ آینده او را نشان می دهد.
به عبارتی زمان حال آدم فضایی ۲۰۰ سال آینده فرد زمینی است .
یاد آور می شود این فاصله زمانی یعنی ۱۰ میلیون سال نوری هنوز برای بشر غیر ممکن است پس این موضوع فعلا مشاهده نشده و تنها بر اساس نظریه نسبیت که اثبات شده شبیه سازی می شود.
در صورت تمایل مستند زمان برایان گرین را مشاهده کنید که دقیقا این مثال را توضیح می دهد.
با سلام به نظر من بعدی از زمان که مربوط به موجودات فرا طبیعی است مثل اجنه هنوز کشف نشده و همین موضوع باعث شده که این نظریات خلا داشته باشند
سلام خدمت شما دوست عزیز
هیچ چیزی در این دنیای اسرار آمیز و بی نهایت غیرممکن نیست
ممنون از نظر شما
سلام من در موردنظریه انیشتن ودیگر مباحث مربوط به آن چیزهایی در ذهنم هست فقط نمی دونم به کجا مراجعه کنم وکار تحقیقی خودم رو انجام بدم لطفا مرا راهنمایی کنید
منابع زیادی وجود دارد ولی بهترین کتابی که توصیه میکنم کتاب معادله خدا نوشته دکتر امیر دی اکزل است.
موفق باشید
با سلام تشکر از توضیح قابل فهم
به فرضه اینکه بتونیم با سرعت نور سفر کنیم زمان کند بشه ولی نرسیده به کهشکانی می‌میریم در مورد سفید چاله هم بتونیم رد بشیم که من اعتقاد دارم باز نمیشه به گذشته یا آینده یا مکانی بریم چون رد بشیم باز فکر میکنم پشت ویترین باشیم شاید قابل درک باشه اما دخل تصرفی نداریم فقط یه راه هست که میشه سفر کرد بشیم فوتون نخندید جدی میگم دلیل دارم ما باید از جهان مادی خارج بشیم تا بتونیم هر جایی بریم چطور میشه میگم چند نفر بدن خودشون دوست دارن اگه یه تکنولوژی باشه که سر آدم از بدنش جدا کنه بزار روی بدن ایده‌آل خودش اون وقت چی میشه سر جابجا کردیم مغز انتقال دادیم حال شاید از صورتم خوش نیاد ذهنت جابجا کنیم مگه مغز چیه رشته عصبی با الکترون های در حال تبادل اطلاعات خوب چی میشه میشه انتقال فوتون یعنی هم درک و فهم خودمون در اتم ۹۹درصد فضای خالی داریم چرا نور ازش عبور نمیکنه چون جذب اتم میشه من میگم به دلیل آزمایش دو شگاف فوتون درک داره تشخیص میده میتونه به آینده یا گذشته بره حال چرا این بحث کردم چون شاید بگید فوتون بشیم که چکار کنیم. همه کار میشه کرد نور روی اجسام تاثیر میزاره چرا از نور خورشید گرم میشیم پس میتونیم در ماهیت ماده تغییر ایجاد کنیم وقتی فوتون قابل درک باشه خوب بیکار بودم نظر دادم ممنون تشکر
ممنون از نظر شما دوست عزیز
دیدگاه جدید و جذابی بود
من یک سوال داشتم اینکه منظور از اینکه هرچه سرعت بیشتر باشه زمان کندتر میگذره چیه؟مثلا فقط به سرعت طی کردن مسافت مربوط میشه؟یا اینکه ما یک روز کلی کار در خانه پشت سر هم و باسرعت انجام در اینصورت هم زمان یه مقدار کندتر میگذره؟؟
سلام خدمت شما
منظور سرعت جسم است مثل سرعت ماشین هرچه این سرعت بیشتر باشد زمان کند تر می شود تا به سرعت نور برسد که زمان متوقف خواهد شد
ممنون از پاسخگوییتون.این سوال را پرسیدم چون یک دوست میگفت زمانیکه کار هاتو با سرعت بیشتری انجام بدی (زمان کند تر میگذره البته به مقدار خیلی کم)که متوجه شدم اشتباست.
ساییتون خیلی خوبه فایتینگ
خواهش میکنم
این بحثی که شما گفتین در واقع به مغز بر میگرده، بر اساس نظریه پل دیویس فیزیکدان پیشرو آمریکایی در حوزه زمان ما چیزی به اسم گذر زمان نداریم در واقع چیزی که ما از گذشت زمان برداشت میکنیم درک مغز ما از رخدادهاست. مثلا تصور کنید عقربه های ساعت جابجا نشود یا خورشید حرکت نکند در اینصورت از نظر ما زمان متوقف است! اینکه میفرمایید انجام سریع کارها موجب کند شدن آن می شود هم برداشت مغز ماست مثلا زمانی که منتظر هستید زمان کند می گذرد یا زمانی که لحظه بسیار شادی دارید زمان سریع می گذرد.
سلام
ممنون بابت مطالب علمی بسیار جالب و مفید
سوالی دارم، ممنون اگر راهنمایی بفرمایید.
در مورد انقباض طول، وقتی یک دستگاه در حرکت است، طولها در جهت حرکت کوتاهتر میشوند. اما در خلاف جهت چطور؟ بلندتر می شوند؟ تشکر از شما
سلام و عرض تشکر خدمت شما دوست عزیز
موضوع انقباض طول یکی از مباحث بسیار جذاب برگرفته از نظریه نسبیت خاص است و در تایید حرف شما زمانی که سرعت بالا می رود طول جسم منقبض می شود یا به عبارتی کم می شود. این اتفاق دو ویژگی دارد اولا در سرعت های بسیار بالا رخ می دهد و دوما از دید یک ناظر یعنی این کاهش طول برای همه قابل لمس نیست. در شتابدهنده سرن این موضوع آزمایش شده و اثبات گردیده. در مورد خلاف جهت که پرسیده اید ظاهرا آزمایشی صورت نپذیرفته مطالب کامل تری را می توانید در این لینک بررسی بفرمایید:
https://hupaa.com/forum/viewtopic.php?t=34308
با توجه به این قانون سرعت نور تنها برای فرد ناظر سیصد هزار کیلومتر بر ثانیه است، در حالی که برای ذرات سوار بر نور این سرعت بی نهایت است. اگر برای ما نور خورشید در هشت دقیقه به زمین میرسه برای خود نور هیچ جا به جایی زمانی وجود نداره و در آن واحد که از خورشید رها میشه بر روی زمین هم هست، جسمی که با سرعت نور حرکت کنه بدون گذر زمان میتونه در آن واحد در هر نقطه وجود داشته باشه، یا به قول معروف طی الارض کنه
دوست عزیز با سلام، سفر در زمان توسط نیکلا تسلا در سال ۱۹۴۳ در آزمایش فیلادلفیا اتفاق افتاده است و خودم شخصا صحبت هایal beilek یاedward cameronرو درباره جزییات ماموریت اش دیدم منتها از مردم عادی مخفی میکنن تا حقیقت رو نفهمند
سلام
اگه زمانی ب سرعت نوربرسیم و بعدش بتونیم فراترازسرعت نور حرکت کنیم یعنی زمان از صفر به منفی هم تبدیل میشه ؟؟؟؟
سلام و ممنون از توجه شما
بر اساس نظریه نسبیت که تاکنون از تمام آزمایشها سربلند بیرون آمده هیچ سرعتی نمی تواند بالاتر از سرعت نور برسد، اگر جسمی به چنین سرعتی برسد زمان برایش متوقف خواهد شد.
اینکه چرا جسم نمی تواند به سرعت بیشتر از نور برسد افزایش وزن جسم در اثر افزایش سرعت است.
اما اگر فرضا جسمی بتواند به سرعتی بیشتر از سرعت نور برسد می تواند حرکت معکوس زمانی را تجربه کرده و به گذشته باز گردد!
پیشنهاد می کنم نگاهی به این مقاله داشته باشید:
سرعت های بالاتر از سرعت نور!
سلام
در صورتیکه انشتین تصور مطلقی از زمان ندارد که ظاهرا درست است معنی آن این است که تا حرکتی نباشد زمان مفهومی نخواهد داشت در این صورت چطور می توان به آینده ای که رخ نداده سفر کرد(در واقع رخدادهای پشت سر هم زمان را میسازند) یعنی منظور من این که به نظر میاد سفر به گذشته ای که رخ داده منطقی تر از سفر به آینده ای است که رخ نداده یعنی فکر کنم وقتی موجود فضایی از زمین دور میشه این ناظر زمینی هست که میتونه ۲۰۰ سال گذشته موجود فضایی رو ببینه در حالیکه موجود فضایی چطور می تونه ۲۰۰ سال آینده ناظر زمینی رو ببینه درحالیکه هنوز رخ نداده؟
بر اساس نظریه نسبیت زمان در کنار سه بعد فضا وجود دارد و نمی تواند بصورت مستقل وجود داشته باشد، بر اساس نسبیت خاص مقدار گذشت زمان بستگی به نسبت سرعت جسم و سرعت مشاهده گر دارد (بحث اتساع زمان) و از طرفی بر اساس نسبیت عام میدان گرانش هم بر وضعیت زمان اثر داشته و آن را کند می کند. در واقع اینکه حرکتی نباشد باید تعریف شود! حرکت شما یا حرکت مشاهده گر یا توقف گرانش!
برای درک بهتر نگاهی به این مطلب داشته باشید:
مفهوم فضا زمان
سلام
نور وابسته ب زمانه؟ یا زمان وابسته ب نور؟
یعنی اگر زمان متوقف بشه ما نوری نمیبینیم؟
یا اگر نوری نباشه زمان هم صفر میشه؟
با بالا بردن سرعت نور یا همون فوتون ها زمان کاهش پیدا میکنه ودر نهایت صفر میشه.
این یعنی زمان وابسته ب نور و سرعت نوره؟
سلام
نظریه نسبیت مفهوم فضا زمان را مطرح کرد و همانگونه که هرمان میکنوفسکی توضیح داد فضا به تنهایی و زمان به تنهایی معنا ندارند. این یعنی نور اگر حرکتی نداشته باشد زمان برایش مفهومی ندارد. البته این موضوع برای هر جسمی وجود دارد اما در این میان تفاوتی هست:
هرچقدر که جسمی به سرعت های نزدیک سرعت نور نزدیک شود زمان کوتاه تر خواهد شد تا تقریبا صفر می شود.
از طرفی طبق نظریه نسبیت عام جرم هیچوقت نمی تواند با سرعت نور جابجا شود، چون جرم آن به سمت بی نهایت میل میکند و مقدار انرژی مورد نیاز برای این سرعت بالا نیز بی نهایت خواهد شد.
ولی در مورد نور وقتی نور با سرعت نور حرکت میکند، فوتون ها به زمان صفر و مسافت صفر میرسند. بنابراین برای فوتون ها سفر در مسافت های طولانی نسبت به اجسام دیگر خیلی سریعتر اتفاق می افتد.
به این مقاله نگاهی بیاندازید
لینک مقاله
سلام، تشکر میکنم از مقاله جذاب و قابل فهم شما، موفق باشید.
سپاس از لطف شما
سلام آیا فضا تابعی از زمانه؟یا میشه در یک زمان مشخص در دو مکان متفاوت بود؟
بر اساس نظریه نسبیت فضا و زمان در هم تنیده شده اند، بر اساس نظریه کوانتوم این امکان وجود دارد که الکترونها در یک زمان در دو مکان باشند.
در این رابطه این مقاله را بخوانید
دنیای عجیب کوانتومی
چطور ممکنه انسان هر ایده ای که به ذهنش میرسه اونو به شکل تصویر در چند بعد ببینه